Καλωσήρθες στον κόσμο της Βιωματικής Μουσικοθεραπείας, όπου η μουσική συνδυάζεται με το χορό (ή και άλλες Τέχνες), για να οδηγήσει σε βαθιές εσωτερικές αλλαγές και εξέλιξη. Σε αυτό το άρθρο, θα εξερευνήσουμε τη μαγεία του Chakradance και του Θεραπευτικού ενεργειακού χορού, αποκαλύπτοντας τους εφαρμόσιμους στόχους της Μουσικοθεραπείας, και το πώς μπορούν να σε οδηγήσουν σε μια εξέλιξη μεταμορφωτική προς την ευεξία και την αυτογνωσία.
Η Θεραπευτική Δύναμη της Μουσικοθεραπείας
Η Μουσικοθεραπεία αποτελεί μια Επιστημονική Μέθοδο θεραπείας που χρησιμοποιεί ειδική μουσική για να ενεργοποιήσει τον εσωτερικό σου κόσμο, την ψυχική σου ενέργεια, και να ενισχύσει την αυτογνωσία. Μέσω της μουσικής, ανακαλύπτεις συναισθηματικούς και ενεργειακούς κόσμους που κρύβονται μέσα σου, επιτρέποντας σου να βυθιστείς σε μια εμπειρία αυτογνωσίας και θεραπείας.
Chakradance: Η Μουσική Ενέργεια των Τσάκρα
Το Chakradance είναι μια εμπειρία που συνδυάζει το χορό, τη μουσική και την τέχνη μάνταλα, για να εξισορροπήσει τα ενεργειακά μας κέντρα, γνωστά και ως τσάκρας. Καθώς αφοσιωνόμαστε στον χορό, οδηγούμαστε σε ένα ταξίδι εντός του εαυτού μας, απελευθερώνοντας τις ενεργειακές μας ροές και στοχεύοντας στην αρμονία.
Θεραπευτικός Ενεργειακός Χορός : "ANASANA"
Η Μέθοδος αυτή σε καλεί να εξερευνήσεις το σωματικό σου σύστημα με τη δυναμική της μουσικής και το χορό. Με εστίαση στην ευαισθησία, τη ροή της ενέργειας και τη συνειδητότητα, μπορείς να αφεθείς στο ρυθμό και τη θεραπευτική ενέργεια που απελευθερώνεται μες το χορό. Κάθε κίνηση γίνεται μια ευκαιρία να συνδεθείς με τον εσωτερικό σου κόσμο, ενώ είσαι παρών στον εξωτερικό, και να εξερευνήσεις τον εαυτό σου σε νέα επίπεδα.
Αν θες να ανακαλύψεις την εσωτερική σου δύναμη, να εξερευνήσεις τα όρια της ψυχής σου και να απελευθερώσεις τον αληθινό σου εαυτό, τότε άσε τη μουσική να σε οδηγήσει, το χορό να σε απελευθερώσει και την ενέργεια να σε μεταμορφώσει. Είναι πολλά τα οφέλη της Βιωματικής Μουσικοθεραπείας και θα τα δεις αναλυτικά παρακάτω. Ειδικότερα, το Chakradance και ο Θεραπευτικός ενεργειακός χορός, είναι πύλες προς έναν κόσμο ανακούφισης, γαλήνης και εξέλιξης. Ετοίμασε τον εαυτό σου για ένα ταξίδι μέσα στους ήχους και τους ρυθμούς που θα ανοίξουν νέους δρόμους στην ψυχή σου. Η εξέλιξη και η αυτογνωσία σε περιμένουν.
Θες να αρχίσεις το ταξίδι; Πάμε τώρα να γνωρίσεις όλα όσα έχω να σου πω για τη Μουσικοθεραπεία, και το πώς λειτουργεί, και επιστημονικά.
Πώς ορίζεται η Μουσικοθεραπεία
Μουσικοθεραπεία ορίζεται η Επιστήμη που ασχολείται με την επιρροή που έχει η μουσική στον εγκέφαλο, στο συναίσθημα, στον λόγο και στο σώμα, αλλά κυρίως στηρίζεται στην διαπροσωπική σχέση καθώς χρησιμοποιεί συστήματα και τεχνικές από την κλινική ψυχολογία.
Μορφές της Μουσικοθεραπείας:
Η Μουσικοθεραπεία αποτελείται από τρεις βασικές μορφές που μπορούν να εφαρμοσθούν είτε ατομικά, είτε ομαδικά. Οι κατηγορίες είναι οι εξής: Eνεργητική, Δεκτική, και Βιωματική Μουσικοθεραπεία.
Στην Ενεργητική Μουσικοθεραπεία χρησιμοποιούνται μέθοδοι, όπως με κάποιο μουσικό όργανο ή ένα αντικείμενο που παράγει ήχο, το σώμα ή τη φωνή, με σκοπό να δημιουργηθεί ένας ηχητικός διάλογος ανάμεσα στον θεραπευτή και στον θεραπευόμενο.
Στη Δεκτική Μουσικοθεραπεία ο θεραπευόμενος καλείται να ακούσει κάποιες μελωδίες και να εκφράσει τα συναισθήματά του και τις σκέψεις του. Απώτερος στόχος, είναι η βελτίωση της έκφρασης, η εμβάθυνση σε δυσκολίες και η χαλάρωση.
Στη Βιωματική Μουσικοθεραπεία που προέρχεται από τη σύζευξη της Ενεργητικής και της Δεκτικής Μουσικοθεραπείας, η μουσική υπάρχει σε οποιαδήποτε αναλογία, και συνδυάζεται κατά περίπτωση, με την κίνηση, το χορό, την εικαστική και σωματική έκφραση.
Η εφαρμογή της Μουσικοθεραπείας:
Η μουσικοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε άνθρωπο ως ένας τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων και ως μέσον για τη βελτίωση της επικοινωνίας. Λειτουργεί επίσης ανακουφιστικά για τον πόνο, αλλά και παρηγορητικά σε καταστάσεις ανίατες. Εφαρμόζεται σε νοσοκομεία, γηροκομεία αλλά και εργασιακούς χώρους. Aπευθύνεται στα άτομα που αντιμετωπίζουν συναισθηματικές ή αγχώδεις διαταραχές, σε εγκύους, σε άτομα κωφά ή τυφλά, σε ηλικιωμένους και σε διάφορες παθήσεις, καθώς και σε παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.
Στόχοι και οφέλη της Μουσικοθεραπείας:
Ανακούφιση του πόνου
Ταχύτερη ίαση ή βελτίωση των συμπτωμάτων ασθένειας
Ανάπτυξη κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων
Ανάπτυξη της ικανότητας συγκέντρωσης
Ανάπτυξη του λόγου
Ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων
Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης
Βελτίωση της ποιότητας ζωής του ατόμου
Ο μουσικοθεραπευτής αφού αξιολογήσει τις ανάγκες του εκάστοτε θεραπευόμενου, χρησιμοποιεί κατάλληλες ψυχομουσικές τεχνικές ώστε να τον βοηθήσει να εκφράσει και να αντιμετωπίσει αρνητικές εμπειρίες και συναισθήματα.
Και αυτό, διότι η μουσική δραστηριοποιεί τους μηχανισμούς της συμβολικής σκέψης και έκφρασης, προσφέροντας, μία μορφή επικοινωνίας εμπλουτισμένη με σύμβολα και μεταφορικά νοήματα κατά την οποία ενεργοποιούνται πολύ περισσότερα εγκεφαλικά κέντρα από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη μορφή επικοινωνίας (Wilkinson 2006). Η μουσική είναι μία σημαντική φόρμα, και η σημασία της είναι αυτή ενός συμβόλου, ενός πολύ ευκρινούς, αισθητηριακού αντικείμενου,το οποίο με τη δυναμική δομή του εκφράζει τις ζωτικές εμπειρίες που δε μπορούν να εκφραστούν με το λόγο. Η σημασία του συμβόλου είναι «ανοιχτή». Δίνει πιο πολύ μία συναισθηματική επιλογή παρά μία συγκεκριμένη αίσθηση. Η μουσική δεν καθηλώνει σε μία συγκεκριμένη εμπειρία, αλλά δίνει την επιλογή να βιώσουμε, να θυμηθούμε, να αισθανθούμε, και να αντιληφθούμε με το δικό μας ξεχωριστό τρόπο (Παπανικολάου 2008).
Η μουσική επίσης δεν έχει ένα καθολικό νόημα: είναι μία διφορούμενη, αφηρημένη δομή έκφρασης, η οποία μεταφράζεται διαφορετικά από τον καθένα μας. Οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές καταγραφές στα ακούσματά τους, και συνεπώς, διαφορετική αντίδραση στη μουσική. Άρα, η μουσική δεν εγείρει συγκεκριμένα συναισθήματα: δημιουργεί μία συγκεκριμένη διάθεση, στην οποία,ο κάθε άνθρωπος ανταποκρίνεται σε διαφορετικό συναισθηματικό επίπεδο (Wigram, Pedersen & Bonde 2002).
Τέλος, τα χαρακτηριστικά της μουσικής την κάνουν πολυδιάστατη. Η αρμονία, η κίνηση της μελωδίας, ο ρυθμός, το ηχόχρωμα, οι δυναμικές που αναπτύσσονται μεταξύ των οργάνων, η ένταση, αλλά και τα πολιτισμικά σύμβολα ή τα συλλογικά αρχέτυπα χαρακτηριστικά που διακρίνουν κάποια είδη μουσικής, μας οδηγούν από τη μία διάσταση στην άλλη, και πολλές φορές και σε πολλές διαστάσεις ταυτόχρονα (Bonde 1997· Juslin & Sloboda 2001· Maack 2007).
Αυτό σημαίνει ότι όλοι μπορούμε να βρούμε τη θέση μας μέσα στη μουσική στο επίπεδο που μας αντιπροσωπεύει, δηλαδή να αντιδρούμε άλλοτε συναισθηματικά, άλλοτε σωματικά, αισθητηριακά, διανοητικά, πνευματικά, ή συνδυαστικά. και είναι ακριβώς αυτή η ποιότητά της που την κάνει τόσο χρήσιμη ως θεραπευτικό εργαλείο.
Βίωμα και εξέλιξη
Στη Βιωματική Μουσικοθεραπεία ό,τι δε μπορεί να εκφραστεί με λόγια μπορεί να εκφραστεί μέσω μουσικής. Επίσης, εφόσον η μουσική εγείρει την κίνηση και την κατεύθυνση των νοητικών εικόνων, σημαίνει ότι σε ένα βαθμό μπορούμε να κατευθύνουμε τη θεραπεία προς προβληματικές περιοχές. Επιπλέον υποκινώντας τη συναισθηματική διάθεση, η μουσική λειτουργεί ως καταλύτης ανάμεσα στην ένταση και την αποφόρτιση των εσωτερικών συγκρούσεων. Παράλληλα, η μουσική παρέχει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούμε να καθρεφτίσουμε - να προβάλλουμε συναισθήματα πάνω στη μουσική. Για παράδειγμα, να χαρακτηρίζεται η μουσική βίαιη ή καταθλιπτική, παρά να γίνεται παραδεκτό ότι αυτές οι συναισθηματικές ποιότητες ανήκουν σε εμάς και βρίσκονται μέσα μας. (Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει για παράδειγμα στο Chakradance). Οπότε, όταν προβάλλουμε τέτοιου είδους συναισθήματα στη μουσική, απελευθερώνουμε την εσωτερική ένταση η οποία προέρχεται από καταπιεσμένα ίσως και άλλα συναισθήματα τα οποία δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε, και αντίστοιχες φορτίσεις τις οποίες δυσκολευόμαστε να βιώσουμε (Goldberg1994).
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε μία εξελίξιμη πλευρά και η μουσική εστιάζει στο να αναδείξει και να ενισχύσει αυτό ακριβώς το υγιές και δημιουργικό κομμάτι του εαυτού μας, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε ψυχική ή άλλη αναπηρία. Απελευθερώνοντας το δυναμικό μας, δημιουργούνται θετικές εμπειρίες που μπορούν να αλλάξουν τις προσωπικές μας ποιότητες, βελτιώνοντας την αίσθηση της «ταυτότητας», όπως και ενισχύοντας τις ψυχοκοινωνικές δεξιότητες, και την ποιότητα των διαπροσωπικών μας σχέσεων. Παρακάτω διερευνώνται οι τρόποι με τους οποίους η Βιωματική Μουσικοθεραπεία στηρίζει την ψυχολογική εξέλιξη του θεραπευόμενου, προάγοντας την συγκινησιακή και γνωσιακή έκφραση. και χρησιμοποιώντας τη μουσική ως εργαλείο ενδυνάμωσης του Εγώ.
Εγώ, συνειδητό και ασυνείδητο
Κατά την ψυχαναλυτική προσέγγιση, τo Εγώ αντιπροσωπεύει το λογικό, το οποίο αναπτύσσεται και καλλιεργείται μέσα από την επίδραση της συσσωρευμένης εμπειρίας. Καταφέρνει να χαλιναγωγεί τις ενστικτώδεις ορμές του ανθρώπου, έτσι ώστε αυτές να μην απελευθερώνονται με καταστρεπτικές συνέπειες. Το Εγώ είναι ένας διάμεσος ανάμεσα στον εσωτερικό μας κόσμο που είναι ο ασυνείδητος, και τον εξωτερικό που είναι συνειδητός. Αυτή η σύνδεση ανάμεσα στους δύο κόσμους είναι κάτι που επιδιώκεται. (Όπως στoν Θεραπευτικό ενεργειακό χορό). Έτσι, και ανάλογα με το προφίλ του θεραπευόμενου, η μουσική σχεδιάζεται με τρόπο που η πρόσβαση στο ασυνείδητο να είναι είτε δυναμική και μακρά είτε σύντομη και δομημένη. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος είναι να λειτουργεί η μουσική ως ασφαλές έδαφος για την αυτοέκφραση. Στη συνεχεία, όπως ανέφερα, η μουσική δίνει κίνητρο για συμβολική και μεταφορική σκέψη και έκφραση, ανοίγοντας νέους δρόμους επικοινωνίας και προσφέροντας μία πιο εμπλουτισμένη μορφή διαλόγου μέσω της δημιουργικής διαδικασίας. Αυτό είναι ανεκτίμητο εργαλείο ιδιαίτερα για όσους τους είναι δύσκολο να αναγνωρίσουν ή να εκφράσουν τον εσωτερικό τους κόσμο με λόγια.
Τέλος, η μουσική λειτουργεί ως μεταβατικό αντικείμενο (δηλαδή ως ενδιάμεση αναπτυξιακή φάση μεταξύ της ψυχικής και της εξωτερικής πραγματικότητας) επιτρέποντας την αποτελεσματικότερη διαχείριση του άγχους, κάτι σημαντικό ειδικότερα σε ομάδες ανθρώπων με ιδιαίτερη ευαισθησία σε στρεσογόνους παράγοντες (Goldberg1995).
Επιγραμματικά, το βίωμα της μουσικής στη θεραπεία προσφέρει:
1. Άμεση πρόσβαση στο ασυνείδητο.
2. Απευθύνεται σε διαφορετικά επίπεδα συνείδησης.
3. Εγείρει εικόνες, συναισθήματα, σωματικές αισθήσεις.
4. Υποστηρίζει την λεκτική αυτογενή χαλάρωση.
5. Χρησιμοποιείται ως μη απειλητική ατμόσφαιρα
Και κλείνοντας αυτό το άρθρο, ας θυμηθούμε κάτι που ισχύει πάντα στο βίωμα... "Ό,τι είναι δημιουργικό είναι και θεραπευτικό."
Ευαγγελία Σερέτη
Ενεργειακή Θεραπεύτρια και
Βιωματική Μουσικοθεραπεύτρια
(Ευχαριστώ θερμά την καθηγήτριά μου στη Μουσικοθεραπεία, κ. Μαρία Μπονίκου, για ένα μέρος του υλικού και για την πολύτιμη γνώση της!)
Comments