Όταν κοκκινίζει η ψυχή - Ντροπή και αυτογνωσία

Η ντροπή δεν είναι τιμωρία· είναι το πρώτο σημάδι ότι θυμόμαστε ποιοι είμαστε.

Υπάρχουν συναισθήματα που δεν ζητούν να τα ξεπεράσουμε, αλλά να τα ακούσουμε. Η ντροπή είναι ένα από αυτά· μια λεπτή φωνή που, όταν την αναγνωρίσουμε με επίγνωση, γίνεται πέρασμα από τη σύγχυση στην αλήθεια της ψυχής.

Η ντροπή ως κάλεσμα επιστροφής και αυτογνωσίας

Ντρέπεται εκείνος που "γνωρίζει". Όχι γιατί φοβάται, αλλά γιατί αναγνωρίζει τις πνευματικές αρχές που διέπουν τη ζωή και βλέπει τη στιγμή που απομακρύνθηκε από αυτές. Η ντροπή, τότε, δεν είναι τιμωρία· είναι κάλεσμα επιστροφής και αυτογνωσίας.

Μέσα της υπάρχει μια λεπτή επίγνωση: το σημείο όπου η ψυχή μάς υπενθυμίζει ότι δεν ευθυγραμμιζόμαστε πια με την αλήθεια μας. Η ντροπή θέλει - προϋποθέτει - συνείδηση. Αν την αφουγκραστούμε, γίνεται φως καθαρότητας και εντιμότητας.

Αἰδώς - Το μέτρο της ψυχής

Οι αρχαίοι Έλληνες την ονόμαζαν "Αἰδώς". Πού σήμαινε ντροπή, σεβασμό, τιμή, φιλοτιμία, αξιοπρέπεια· την "τσίπα", όπως θα λέγαμε σήμερα. Ήταν για εκείνους ένας άγραφος Νόμος, που ρύθμιζε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις - ιδιωτικές και πολιτικές.

Στην ομηρική διάλεκτο η Αἰδώς ήταν το συναίσθημα τιμής και σεβασμού προς τους άλλους, αλλά και αποστροφής για κάθε πράξη αισχρή ή αναληθή. Ο Ησίοδος μας λέει πως, όταν οι άνθρωποι διεφθάρθηκαν, η Αἰδώς και η Νέμεσις κάλυψαν τα πρόσωπά τους και ανέβηκαν στον Όλυμπο. Και μοιάζει, πράγματι, σαν να παραμένουν εκεί - κοιτώντας με σιωπή τη σύγχρονη εποχή που τόσο εύκολα ξεχνά το μέτρο.

Κανένα συναίσθημα δεν είναι εχθρός

Κανένα συναίσθημα δεν είναι από μόνο του καλό ή κακό. Εκείνο που του δίνει χρώμα είναι η προσκόλληση ή η απόρριψη, η υπερβολή ή η έλλειψη. Η ντροπή, όταν ισορροπεί, γίνεται πύλη καθαρής αυτογνωσίας. Μας καλεί να σταθούμε αληθινοί, χωρίς προσωπείο, και να δούμε με συμπόνια τον εαυτό μας.

Αν τη δούμε σαν πρόκληση, η ντροπή γίνεται πέρασμα. Όταν την υπερβούμε με επίγνωση, γεννιέται το θάρρος - όχι το θράσος. Γιατί το θάρρος είναι η ίδια η κίνηση της ψυχής προς το φως, ενώ το θράσος είναι η λήθη της ταπεινότητας.

Η σοφία της καρδιάς

Ο νους δεν μπορεί πάντα να αναγνωρίσει το καλό για μας· αν δεν του το έχουμε μάθει, δεν το ξέρει. Όμως μέσα μας υπάρχει μια βαθύτερη γνώση, θεόπνευστη, μια σοφία που κρατά η καρδιά -εκείνη γνωρίζει ήδη τι είναι η αγάπη, τι η ντροπή, και ποια είναι η αλήθεια κάθε συναισθήματος στην καθαρή του μορφή.

Η ψυχή χρειάζεται τα συναισθήματα για να εκφράζεται ελεύθερα. Μέσα από αυτά αναγνωρίζουμε τις βαθύτερες ανάγκες μας, ξέρουμε πού βρισκόμαστε και πού είναι καλύτερα να πορευτούμε.

Η ντροπή ως πύλη αυθεντικότητας

Όταν τολμήσουμε να σταθούμε μέσα στη ντροπή χωρίς να την απορρίπτουμε, εκείνη μεταμορφώνεται σε γνώση. Μαλακώνει την καρδιά μας, καθαρίζει το βλέμμα, μας φέρνει πιο κοντά στην αλήθεια μας.

Η ντροπή παύει τότε να είναι σκιά· και γίνεται πύλη προς την αυθεντικότητα - το σημείο όπου η ψυχή κοκκινίζει για να θυμηθεί το φως της.

✨ Αφιερωμένο

Σε όλες τις γυναίκες που εργάζονται με τη ντροπή, με επίγνωση, τόλμη και ευγένεια ψυχής - στις γυναίκες του νέου εργαστηρίου της 7χορδης Σπείρας, που με ενέπνευσαν να γράψω αυτό το κείμενο. 🌷